Tăng Cân Nhanh Có Nguy Hiểm Không ? Tăng cân nhanh có thể gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm đối với sức khỏe như máu nhiễm mỡ, tăng huyết áp, đái tháo đường, các bệnh về tim mạch và đặc biệt có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
Phụ nữ trong độ tuổi 40 và 50 thường có xu hướng ngày càng tăng cân nhanh. Cùng với những thay đổi về sức khỏe và tinh thần khi bước vào tuổi mãn kinh, hầu hết phụ nữ đều thay đổi về vóc dáng.
Bên cạnh nguyên nhân chính là sự suy giảm nội tiết tố oestrogen và khối lượng cơ giảm,… thì còn một số nguyên nhân khác gây tăng cân nhanh chóng mà bạn không biết. Đâu phải chỉ có chế độ ăn uống khiến bạn tăng cân.
Nguyên Nhân Gây Tăng Cân Nhanh Chóng
Tăng cân không kiểm soát là một vấn đề nguy hiểm và cần được xem xét một cách nghiêm túc, đặc biệt khi có nhiều yếu tố ảnh hưởng. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây tăng cân đột ngột:
1. Mất ngủ:
Khi bạn thiếu ngủ, cơ thể phản ứng bằng cách tăng sản xuất hormone ghrelin (hormone kích thích ăn uống) và giảm sản xuất hormone leptin (hormone kìm hãm cảm giác đói). Kết quả là, bạn cảm thấy đói và có xu hướng ăn nhiều hơn, đặc biệt là thực phẩm có nhiều calo và đường. Điều này dẫn đến việc bạn tiêu thụ nhiều calo hơn mà cơ thể không tiêu hao hết, dẫn đến tích tụ mỡ dư thừa.
Mất ngủ cũng gây ra tình trạng mệt mỏi và căng thẳng, khiến cơ thể không hoạt động hiệu quả trong việc tiêu hao calo thông qua hoạt động vận động. Làm việc áp lực trong tình trạng mệt mỏi có thể dẫn đến việc ăn uống không kiểm soát, vì thường bạn cảm thấy cần nạp năng lượng bằng cách ăn ngay lập tức.
2. Căng thẳng – Stress:
Căng thẳng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tăng cân của bạn. Khi bạn trải qua căng thẳng, cơ thể sản xuất một loại peptit gọi là cortisol. Cortisol là một hormone gây ra tích tụ mỡ, đặc biệt là ở vùng bụng. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng người có tình trạng căng thẳng có thể tăng gấp đôi trọng lượng so với những người không trải qua căng thẳng, ngay cả khi họ tiêu thụ cùng lượng calo.
3. Dùng thuốc:
Một số loại thuốc, đặc biệt là những loại được sử dụng để điều trị các bệnh như trầm cảm, suy nhược thần kinh, tăng huyết áp, đau đầu, bệnh đái tháo đường, và một số liệu pháp điều trị bằng hormon, có thể gây tăng cân.
Các thuốc này có thể tác động lên sự trao đổi chất và cảm giác đói của bạn.
Hãy nhớ luôn thảo luận với bác sĩ của bạn về bất kỳ tác dụng phụ nào mà bạn có thể gặp phải khi dùng thuốc. Đừng bao giờ tự ý thay đổi hoặc ngừng thuốc mà không được chỉ định.
4. Mắc bệnh:
Một số bệnh liên quan đến sự hoạt động của tuyến giáp có thể gây tăng cân đột ngột. Tuyến giáp sản xuất hormon để kiểm soát sự trao đổi chất trong cơ thể. Nếu tuyến giáp không hoạt động đúng cách, sự trao đổi chất có thể bị ảnh hưởng và khiến bạn tăng cân. Các triệu chứng liên quan đến tuyến giáp bao gồm mệt mỏi, ngủ ít, khản giọng, đau đầu và sự trao đổi chất chậm..
5. Mãn kinh:
Mãn kinh là giai đoạn quan trọng trong cuộc đời của phụ nữ, nhưng nó cũng có thể đến với một số biến động không mong muốn, trong đó có tăng cân. Dưới đây, chúng tôi sẽ thảo luận về quá trình tăng cân khi mãn kinh, tại sao nó xảy ra, và cách để đối phó với vấn đề này.
Tại Sao Tăng Cân Khi Mãn Kinh?
Tăng cân khi mãn kinh thường bắt đầu trước thời kỳ mãn kinh một thời gian. Lượng mỡ trong cơ thể tăng lên, đặc biệt là tập trung ở vùng bụng, mông và đùi. Quá trình này là kết quả của sự thay đổi nội tiết và giảm dần sản xuất hormone nữ estrogen. Estrogen có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát trao đổi chất và phân phối mỡ.
Sự thay đổi hormone có thể làm giảm sự đốt cháy calo và dẫn đến tăng cân. Điều này cũng giải thích tại sao tăng cân trong thời kỳ mãn kinh thường bắt đầu trước khi người phụ nữ thực sự bước vào giai đoạn mãn kinh.
Ngoài ra, tăng cân trong thời kỳ mãn kinh cũng tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú, bệnh tim mạch, tăng huyết áp, và các vấn đề sức khỏe khác.
Cách Đối Phó Với Tăng Cân Khi Mãn Kinh:
- Luyện Tập Thường Xuyên: Việc rèn luyện thể dục và thể thao từ khi còn trẻ là quan trọng để duy trì sức khỏe và cân nặng cân đối. Thói quen này sẽ giúp bạn dễ dàng vượt qua những biến động nội tiết gây ra khi mãn kinh.
- Kiểm Soát Cân Nặng Từ Khi Còn Trẻ: Điều quan trọng là kiểm soát cân nặng ngay từ khi còn trẻ. Nếu bạn có thói quen ít vận động khi trẻ, sự tăng cân khi mãn kinh sẽ khó kiểm soát hơn. Luyện tập thường xuyên và duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh là cách tốt để đối phó với tình trạng này.
- Điều Khiển Nội Tiết: Nếu bạn đang trải qua tình trạng mãn kinh và cân nặng tăng lên không mong muốn, hãy thảo luận với bác sĩ về khả năng kiểm soát hormone bằng cách dùng thay thế hormone nữ. Điều này có thể giúp kiểm soát sự thay đổi về cân nặng trong giai đoạn mãn kinh.
- Dinh Dưỡng Cân Đối: Hãy duy trì một chế độ ăn uống cân đối và giàu dinh dưỡng. Tránh thức ăn có nhiều calo trống rỗng và tập trung vào thức phẩm có giá trị dinh dưỡng.
Tăng Cân Nhanh Có Nguy Hiểm Không ?
Tăng cân đáng lo ngại không chỉ về vẻ ngoại hình mà còn ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe. Chuyên gia sức khỏe đã xác định một số tác động tiêu biểu của tình trạng tăng cân không kiểm soát, đặc biệt là tới béo phì, lên sức khỏe của con người.
- Nguy cơ tiểu đường type 2: Béo phì tạo điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của bệnh tiểu đường type 2. Điều này xảy ra do mỡ tích tụ trong cơ thể gây kháng insulin, khiến cơ thể không thể sử dụng insulin hiệu quả.
- Nguy cơ về bệnh tim mạch: Béo phì đặt áp lực lớn lên hệ tim mạch, do mỡ thừa tích tụ trong mạch máu. Điều này gây tăng huyết áp, tăng khả năng hình thành mảng xơ mạch máu và góp phần vào sự phát triển của các bệnh tim mạch như đau thắt ngực, đột quỵ, và bệnh mạch vành.
- Nguy cơ về bệnh xương khớp: Trọng lượng thừa đặt áp lực lên xương và khớp, gây ra các bệnh về xương khớp như viêm khớp, thoái hóa xương khớp và đau xương khớp.
- Bệnh thận và khó thở: Béo phì làm tăng áp lực lên các cơ quan trong cơ thể, bao gồm thận và phổi. Điều này có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như bệnh thận, khó thở, và nguy cơ suy hô hấp.
- Nguy cơ mắc bệnh ung thư: Chế độ ăn uống không lành mạnh, hút thuốc, và uống rượu cũng có liên quan đến tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư, khiến sức khỏe gặp nhiều tình trạng nguy hiểm.
Một số dấu hiệu và tiêu chí để xác định cơ thể có thể đang bị béo phì
- Chỉ số BMI (Body Mass Index): BMI là một chỉ số được tính toán dựa trên cân nặng và chiều cao của bạn. Béo phì được định nghĩa khi chỉ số BMI nằm trong khoảng 30,0 trở lên. Đây là một phép đo quan trọng để đánh giá sự cân đối giữa cân nặng và chiều cao.
- Vòng eo và vòng mông: Một phép đo khác để xác định béo phì là tỉ lệ vòng eo và vòng mông. Nếu tỉ lệ vòng eo/vòng mông lớn hơn 0,90 ở nam và lớn hơn 0,85 ở nữ, thì bạn có nguy cơ bị béo phì. Việc tích tụ mỡ xung quanh vùng bụng có thể đe dọa sức khỏe hơn là mỡ tích tụ ở các vùng khác trên cơ thể.
- Kết quả xét nghiệm y tế: Nếu kết quả xét nghiệm y tế của bạn cho thấy bạn có gan nhiễm mỡ, mỡ máu cao, đái tháo đường hoặc các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến tăng cân, thì đây cũng là dấu hiệu của béo phì.
Béo phì có thể gây nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm như bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, tăng huyết áp, và nhiều bệnh khác. Vì vậy, việc duy trì cân nặng lành mạnh và thay đổi thói quen ăn uống và lối sống là quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bạn. Hãy tập trung vào việc tiêu hao nhiều calo hơn mà bạn tiêu thụ và thực hiện các biện pháp để giảm cân một cách an toàn và hiệu quả.
Một số lời khuyên để tăng cân an toàn:
- Xác định mục tiêu cụ thể: Bạn cần biết rõ mục tiêu tăng cân của mình. Xác định số kg bạn muốn tăng và thời gian mục tiêu. Mục tiêu cụ thể sẽ giúp bạn theo dõi tiến trình một cách hiệu quả.
- Đề ra kế hoạch dinh dưỡng: Hãy tập trung vào việc ăn các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như thức ăn có nhiều calo, protein, và dầu béo. Một chế độ ăn uống cân đối sẽ giúp bạn tăng cân an toàn hơn.
- Kiểm tra tỷ lệ tăng cân: Các chuyên gia dinh dưỡng đề xuất rằng trong một tháng, bạn nên tăng không quá 10% trọng lượng hiện tại của cơ thể. Điều này đồng nghĩa với việc nếu bạn nặng 50kg, bạn chỉ nên tăng tối đa 5kg trong một tháng, tương đương với 1-1.5kg mỗi tuần.
- Theo dõi tiến trình: Hãy thường xuyên kiểm tra trọng lượng của bạn và thay đổi chế độ ăn uống dựa trên những kết quả đó. Nếu bạn tăng cân nhanh hơn hoặc nhiều hơn mục tiêu đã đề ra, hãy xem xét điều chỉnh kế hoạch.
- Kết hợp tăng cân với tập thể dục: Tập thể dục giúp bạn tăng cân một cách khỏe mạnh và duy trì sự cân bằng trong cơ thể. Hãy kết hợp kế hoạch tăng cân với việc tập luyện để đạt được kết quả tốt nhất.
- Tìm sự hỗ trợ: Nếu bạn gặp khó khăn trong quá trình tăng cân, hãy tìm sự hỗ trợ từ chuyên gia dinh dưỡng hoặc huấn luyện viên để đảm bảo bạn đang làm điều đúng và an toàn cho sức khỏe của mình.
Thực phẩm hỗ trợ tăng cân an toàn
- Gạo: Gạo là một nguồn cung cấp carbohydrates quan trọng cho cơ thể. Một bát gạo có chứa ít chất béo và nhiều carbohydrates, giúp bạn cung cấp năng lượng cần thiết và tăng cân một cách an toàn.
- Ức gà: Thịt gà là một nguồn chất đạm dồi dào mà không gây tích tụ mỡ. Đặc biệt, thịt gà cũng chứa tryptophan, giúp tạo serotonin để giảm căng thẳng hiệu quả.
- Trứng: Trứng là một thực phẩm giàu protein, vitamin D và selen, giúp bạn tăng trọng và phát triển cơ bắp. Vitamin D giúp bảo vệ xương và tăng cường hệ miễn dịch.
- Cá: Cá, như cá hồi, cá mú, và cá hồi vân, chứa nhiều calo và cung cấp protein chất lượng cao. Thêm vào đó, cá cung cấp các loại dầu béo omega-3 có lợi cho sức khỏe tim mạch.
- Thịt lợn: Mặc dù thịt lợn nhiều chất béo và cholesterol, nhưng việc ăn một ít thịt lợn nạc có thể giúp tăng cân an toàn và đẹp hơn.
- Thịt bò: Thịt bò nạc là một nguồn cung cấp protein và chất creatinine tự nhiên, giúp tăng trọng và cải thiện cơ bắp.
- Sữa: Sữa cung cấp protein, canxi, chất béo, vitamin và khoáng chất. Một ly sữa giúp tăng cân an toàn và cải thiện vóc dáng.
Tóm lại, việc tăng cân khi mãn kinh có thể là một vấn đề, nhưng bạn có thể đối phó với nó bằng cách duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện các biện pháp để kiểm soát cân nặng một cách hiệu quả.